Leptin Nedir?

Leptin, vücudumuzda yağ dokusundan salınan ve beyindeki "tokum" sinyalini veren bir hormondur. Bu yüzden halk arasında "tokluk hormonu" olarak da bilinir. Ne kadar yağ dokumuz varsa, o kadar leptin salgılanır. Ama mesele sadece miktar değil; bu hormonun çalışıp çalışmadığıdır.

 

Leptin Nasıl Çalışır?

Leptin, beynimizin İştah ve enerji dengesini yöneten bölgesi olan hipotalamusa gider. Orada POMC-CART adlı "tokluk merkezi"ni aktive eder ve AgRP-NPY adlı "açlık merkezi"ni baskılar. Yani, leptin yeterli ise beynimiz der ki: "Yeterince enerji aldık, artık yeme."

 

Leptin Direnci Nedir?

Obeziteye sahip bireylerde leptin seviyesi genellikle normalin çok üzerindedir. Fakat buna rağmen tokluk hissi oluşmaz. Bu durum leptin direnci olarak tanımlanır. Yani vücut "tokum" diye bağırsa bile beyin bu sesi duymaz.

Bu direncin nedenleri arasında:

  • Kan-beyin bariyerinden geçişte sorunlar

  • Beyindeki alıcıların (reseptörlerin) duyarsızlığı

  • Kronik iltihap ve yüksek trigliserid seviyeleri bulunur.

 

Ghrelin ile Dengesi: Tokluk ve Açlığın Dansı

Leptin tok tutan, ghrelin ise açlık hissi uyandıran hormondur. Öğün öncesi ghrelin yncesi ghrelin y\u00fkselir, öğün sonrası leptin artar. Ancak leptin direnci olan bireylerde bu denge bozulur. Ghrelin etkisi artar, leptin sesi kısılır. Sonuç: sürekli bir yeme isteği.

 

Leptin Direncinin Belirtileri

  • Sürekli açlık hissi (yemek yedikten sonra bile)

  • Gece atıştırma ihtiyacı

  • Kilo vermekte zorlanma

  • Enerji düşüklüğü ve motivasyon kaybı

 

Kimlerde Daha Sık Görülür?

  • Uzun süreli ve düzensiz beslenenlerde

  • Uyku eksikliği yaşayanlarda

  • Sürekli stres altında olanlarda

  • Aşırı şeker ve işlenmiş gıda tüketiminde

 

Leptin Direnci Nasıl Kırılır?

Bitkisel beslenme ağırlıklı bir diyet: Anti-inflamatuar etkili besinler ön planda.

Düzenli fiziksel aktivite: Egzersiz leptin duyarlılığını artırır.

Yeterli ve kaliteli uyku: Gecelik 7-9 saat hedeflenmeli.

Aşırı şeker ve fast food'dan uzak durmak: En büyük leptin sabotajcıları.

Stres yönetimi: Kronik stres, leptin sinyalini baskılayabilir.

 

Sonuç: Açlığınızı Şüpheyle Dinleyin

Her açlık, gerçek enerji ihtiyacı anlamına gelmeyebilir. Leptin direnci, bedenin sesi ile beynin yanıtı arasındaki iletişimi bozar. Yani aslında doymuş olabilirsiniz, ama beyniniz bunu duymuyordur. Leptin hormonunun sesine kulak vermeyi öğrenmek, sadece kilo kontrolü değil, aynı zamanda sağlıklı yaşamın temelidir.

 

Neden
Nedir