Giriş

Yapay zekâdan alınan diyet önerileri kulağa pratik bir çözüm gibi gelebilir.
Ancak konu sağlığımız olduğunda, bu tür sistemlerin yanıltıcı, eksik ve hatta zararlı olabileceğini unutmamak gerekir.
Bu yazıda, yapay zekâ tabanlı diyet önerilerinin oluşturabileceği riskleri bilimsel temellerle inceliyoruz.📌 Eğer bu yazıdan önce serinin ilk bölümünü okumadıysanız:
➡️ " Yapay Zeka Diyet Yazıyor mu? Bilim Tehlikeyi Açıklıyor " başlıklı ilk yazımızda, yapay zekânın nasıl çalıştığı ve neden güvenilir bir danışmanlık sunamayacağı detaylıca açıklanıyor. Göz atmak için linkten ilk bölüme mutlaka uğrayın.

 

1. Kişiye Özel Sağlık Bilgilerini Değerlendiremez: Yapay Zekâ Genellemelerle Çalışır

Yapay zekâ sistemleri;

  • Kronik hastalıklarınızı,

  • Kan değerlerinizi,

  • İlaç etkileşimlerinizi,

  • Sindirim sistemi sorunlarınızı değerlendiremez.

Sonuç: Yanlış besin önerileri hastalıkları tetikleyebilir.

 

2. Gerçek Bilim Yerine Uydurma Bilgiler Sunabilir: Hallüsinasyon Riski

ChatGPT gibi modeller zaman zaman:

  • Gerçekte var olmayan makale referansları oluşturabilir.

  • Bilimsel gibi görünen ama hatalı içerikler sunabilir.
     

Bu da güvenilirlik sorunu oluşturur.

 

3. Klinik Açıdan Tehlikeli Sonuçlara Yol Açabilir: Besin Seçimlerinde Kritik Hatalar

Örnek:
Hemodiyaliz hastasına yüksek potasyum içeren besinler önermek gibi hayati risk taşıyan hatalar görülmüştür.

Yapay zekâ bu gibi klinik nüansları değerlendiremez.

 

4. Psikolojik ve Davranışsal Zararlara Zemin Hazırlar: Yeme Bozuklukları Riski

  • Motivasyon eksikliği

  • Sürdürülemez diyetler

  • Beden algısı sorunları

  • Ortoreksiya, anoreksiya gibi yeme bozuklukları riskinde artış

Bireysel psikoloji ve davranış değişikliği süreci yapay zekânın kapasitesi dışındadır.

 

5. Etik Sorumluluk ve Veri Güvenliği Sağlanamaz: Kişisel Bilgiler Tehlikede

  • Kişisel verilerin korunmaması,

  • Yapay zekânın ticari şirketler tarafından kötüye kullanılması,

  • Etik olmayan yönlendirme riskleri
    önemli tehditler barındırır.

 

Bilimsel Bulgular Ne Diyor?

🔍 Papastratis et al., 2024:
Yapay zekâ destekli diyetlerde içerik ve kalori hataları tespit edilmiştir.

🔍 Chatelan et al., 2023:
Diyabet ve böbrek hastalarına uygunsuz besin önerileri sunulmuştur.

🔍 Cohen et al., 2023:
Genellemeci diyet önerilerinin bireysel sağlığı tehdit edebileceği belirtilmiştir.

 

Sonuç: Yapay Zeka Yardımcıdır, Danışman Değil

Yapay zekâ hızlıdır, ama güvenli değildir.
Sağlığınızın kontrolünü algoritmalara teslim etmek, gelecekte daha büyük sorunlara yol açabilir.

🌱 Gerçek danışmanlık; sizi anlayan, takip eden ve bilime dayanan bir diyetisyenle mümkündür.
Kendinize ve sağlığınıza profesyonelce yaklaşın.

 

🌟 Gelecek Bölüm

Bu serinin 3. yazısında:
"Diyetisyenlik Bir Bilimdir" başlığıyla diyetisyenliğin neden sadece bir liste vermek olmadığını, hangi bilimsel disiplinlere dayandığını ve neden yapay zekânın bu uzmanlığı taklit edemeyeceğini detaylıca anlatacağız.
Takipte kalın!

Öneri
Diyet